Lễ hội Trâu quỳ ở Philippines

Lễ hội trâu quỳ ở Philippines (Kneeling Buffalo Festival) được người dân ở các thị trấn San Isidro thuộc tỉnh Nueva Ecija, Pulilan thuộc tỉnh Bulacan và Angolo thuộc tỉnh Rizal tổ chức hàng năm vào các ngày 14, 15, 16 tháng Năm nhằm tôn vinh loài trâu (carabao).

Cũng như các nước Đông Nam Á khác, con trâu có một vị trí rất quan trọng trong đời sống kinh tế, xã hội và văn hóa của người dân Phililppines. Trâu trong tiếng Tây Ban Nha là carabao, có lẽ bắt nguồn từ tên gọi “kalabaw” trong ngôn ngữ của người Tagalog (sắc tộc lớn nhất, chiếm 28% dân số Philippines). Người Tây Ban Nha khi chiếm Philippines làm thuộc địa mới tiếp xúc lần đầu với loài trâu, vì thế họ đưa vào kho từ điển của mình tên gọi trâu bằng tiếng bản địa. Tên gọi này cũng gần với Kebo trong tiếng Malay.

Lễ hội trâu quỳ (Kneeling Buffalo Festival) được người dân ở các thị trấn San Isidro thuộc tỉnh Nueva Ecija, Pulilan thuộc tỉnh Bulacan và Angolo thuộc tỉnh Rizal tổ chức hàng năm vào các ngày 14, 15, 16 tháng Năm nhằm tôn vinh loài trâu (carabao).

Lễ hội này có nguồn gốc từ Tây Ban Nha. Theo sử sách, Isidro là một nông dân làm thuê tại một điền trang. Ông chủ điền trang này nhận thấy người làm công cho mình có một điều kỳ lạ. Số là, Isidro thường xuyên đi làm muộn nhưng lại hoàn thành công việc rất sớm. Ông chủ điền trang bắt đầu để mắt quan sát Isdro. Điều mà ông nhìn thấy đã khiến ông vô cùng kinh ngạc. Hóa ra trong lúc làm việc, mỗi lần Isidro cầu nguyện thì các “thiên thần” lại đến cày ruộng giúp. Ông chủ điền trang hiểu rằng, Isidro không phải là người bình thường, mà là một vị thánh hiển linh. Ông liền quỳ lạy trước mặt San Isidro và các vị thiên thần. Kể từ đó hình ảnh một người đang ở trong tư thế quỳ lạy luôn được gắn với Thánh San Isdro – vị thánh bảo trợ cho nhà nông. Ngày 14 tháng 5 hàng năm trở thành ngày Lễ Thánh Isidro – vị thánh bảo trợ cho nhà nông của Nhà thờ công giáo La Mã.

Khi Philippines trở thành thuộc địa của Tây Ban Nha, đạo Công giáo đã trở thành tôn giáo lớn nhất ở đất nước này và những ngày lễ của đạo Công giáo được tổ chức trên khắp Philippines. Vì là một đất nước nông nghiệp, người nông dân Philippines rất gắn bố với con trâu. Với họ, trâu không chỉ là sức kéo quan trọng nhất để cày bừa ruộng đồng mà còn là những người bạn trong cuộc sống. Khi Ngày lễ Thánh Isidro được tổ chức, ngay lập tức họ liên hệ với vai trò của con trâu, và thế là một lễ hội nhằm tôn vinh vị thánh bảo trợ cho nhà nông liền được gắn với những con trâu. Hơn thế nữa, phải là những con trâu được huấn luyện để biết quỳ xuống để nhận lấy phước lành mà thánh thần và người dân ban cho.

Do ngày lễ Thánh Isidro được tổ chức hàng năm vào ngày 14/5, nên Lễ hội Trâu quỳ cũng được tổ chức trong dịp này. Trước đó vài ngày, người dân đã bắt đầu công việc trang trí cho các chú trâu và xe kéo. Người ta dùng phẩm màu tô bóng thân trâu, vẽ lên đó những hình ảnh rất sinh động, có thể là cỏ cây hoa lá màu sắc sặc sỡ, cũng có thể là cả bức tranh theo chủ đề nào đó. Người ta dùng dầu xo cặp sừng bóng lên. Nhiều chú trâu được đeo thêm các dải ruy bang trang trí rất bắt mắt. Cùng với đó, người ta chất các loại trái cây, bánh kẹo, thực phẩm lên những chiếc xe kéo và những cây cột bằng tre được trang hoàng bắt mắt.

Vào buổi chiều 14/5 tại các thị trấn diễn ra lễ hội, hàng trăm con trâu cùng hàng trăm xe kéo đổ ra đường tạo thành một đoàn dài diễu hành đến quảng trường Nhà thờ. Cao trò của lễ hội là cảnh  các chú trâu sẽ quỳ xuống để tỏ long biết ơn Thánh Isidro. Không những vậy có nhiều trâu còn đi bằng đầu gối trước cửa nhà thờ. Đáp lại các vị linh mục của nhà thờ xứ làm động tác ban phước cho những chú trâu hiền lành chăm chỉ, cầu chúc cho chúng luôn khỏe mạnh, lành lặn trong năm tới.

Ngày tiếp theo trong chương trính lễ hội là phần đua trâu. Mỗi chú trâu kéo theo một chiếc xe làm bằng tre và chạy thi trên chặng đường dài 400m.

So với các cuộc đua trâu khác ở Thái Lan chẳng hạn thì đua trâu ở Philippines có vẻ không quyết liệt bằng. Tuy vậy không khí của cuộc đua cũng rất náo nhiệt vì các chú trâu tham gia cuộc đua đều được lựa chọn kỹ và được huấn luyện từ trước.

Cũng như tất cả các lễ hội tôn giáo khác ở Philippines, Lễ hội Trâu quỳ cũng đày ắp các hoạt động vui chơi, giải trí khác như triển lãm, nhảy múa, ca hát, biểu diễn đường phố. Các vũ công dân gian, các ban nhạc, trong đó có cả những ban nhạc trẻ em tham gia rất nhiệt tình làm cho không khí lễ hội càng thêm náo nhiệt.

Phần cuối của lễ hội là phần trao giải thưởng cho những chú trâu được trang trí đẹp nhất trong phần diễu hành và những chú trâu thắng cuộc sau những chặng đua. Phần thưởng thường khiêm tốn nhưng tất cả dân làng và du khách đều rất vui vẻ tận hưởng một lễ hội thanh bình và ngập tràn màu sắc. Mùa lễ hội trâu quỳ kết thúc và người dân lại háo hức đợi chờ đến lễ hội năm tới!