Lễ hội chọi trâu Đồ Sơn lỡ hẹn năm thứ hai liên tiếp

Lễ hội chọi trâu Đồ Sơn lỡ hẹn năm thứ hai liên tiếp: Thế là năm thứ hai liên tiếp, Lễ hội chọi trâu Đồ Sơn buộc phải dừng vì đại dịch Covid -19

Chỉ còn vài ngày nữa là đến mồng 9 tháng Tám âm. Lại một lần nữa, năm nay, những fan hâm mộ của Lễ hội Chọi trâu Đồ Sơn phải hụt hẫng. Cách đây ít ngày, Ban Thường vụ Quận ủy Đồ Sơn (TP.Hải Phòng) đã ra thông báo về việc không tổ chức Lễ hội chọi trâu truyền thống Đồ Sơn năm 2021 vì tình hình dịch Covid-19 diễn biến phức tạp.

Như vậy, đây là năm thứ hai liên tiếp, Lễ hội chọi trâu phải lỡ hẹn bởi dịch bệnh. Trước đó, theo kế hoạch, Lễ hội chọi trâu năm nay dự kiến được tổ chức vào ngày 15.9 tới (tức 9.8 Âm lịch).

Vậy là, ngày mồng Chín tháng Tám năm nay, không chỉ những người dân Đồ Sơn mà những người yêu thích môn chọi trâu không có cơ hội để hòa mình vào trong không khí của một lễ hội đặc sắc của vùng văn hóa đồng bằng ven biển Bắc Bộ.

Lễ hội chọi trâu Đồ Sơn đã có lịch sử hàng nhiều  trăm năm, nhưng rồi do hoàn cảnh chiến tranh trong những năm kháng chiến chống Mỹ đã bị tạm dừng. Đến năm 1973 nhân dịp mừng lễ chiển thắng (dù mới chỉ là việc ký kết Hiệp định Paris về việc chấm dứt chiến tranh lập lại hòa bình ở Việt Nam), thể theo nguyện vọng của người dân địa phương, cấp ủy và chính quyền địa phương cho tổ chức trở lại lễ hội chọi trâu. Đó thực sự là một lễ hội của dân, do dân và cho người dân nên đã thu hút được một lượng lớn khán giả từ nhiều địa phương đến theo dõi. Những người đã từng chứng kiến lễ hội năm ấy đã phải thốt lên: “người người mang theo chiêng trống, thanh la, hò hét vô cùng sôi động hơn xem bóng đá nhiều” l.

Những năm tiếp theo, do hoàn cảnh kinh tế xã hội khủng hoảng, lễ hội chọi trâu phải thu hẹp quy mô rồi lại tiếp tục bị dừng. Mãi đến năm 1990 thì mới phục dựng trở lại với nghi thức ngày càng long trọng hơn, quy mô ngày càng lớn hơn. Từ ngày đó đến nay đã hơn ba mươi năm trôi qua, cứ đến gần ngày Chín tháng Tám âm lịch là du khách từ khắp nơi: từ các tỉnh lân cận trong vùng đồng bằng Bắc Bộ, nhất là từ thủ đô Hà Nội, từ các tỉnh thành trong cả nước và cả khách quốc tế đều chộn rộn với chương trình tham gia lễ hội chọi trâu Đồ Sơn.

Phần lễ ngày càng được tôn lên vẻ uy nghiêm, tính linh thiêng của truyền thuyết chọi trâu để chọn ra con xứng đáng nhất hiến tế lên các vị thần linh cầu sự bình an và một mùa tôm cá bội thu cho cả vùng đồng bằng ven biển này. Phần hội thì ngày càng sôi động hơn, quy mô hoành tráng hơn, đặc biệt là các kháp đấu giữa các ông trâu ngày càng gay cấn hấp dẫn hơn. Đến năm 2012, Lễ hội chọi trâu Đồ Sơn cùng với 11 lễ hội khác đã được công nhận là Di sản văn phi vật thể cấp Quốc gia theo Quyết định số 5079/QĐ-BVHTTDL ngày 27/12/2012

Cũng cần phải nói thêm rằng, trong số 28 lễ hội cấp quốc gia được công nhận cho đến ngày hôm nay, lễ hội chọi trâu Đồ Sơn là một lễ hội gây nhiều tranh cãi nhất với hai luông ý kiến dư luận hoàn toàn trái ngược nhau, trong đó luồng ý kiến phản đối cho rằng, phần hội với những kháp chọi trâu quyết liệt với cảnh máu me là rất bạo lực, đặc biệt cảnh giết trâu tại chỗ lấy thịt trâu chội đem bán cho du khách là quá phản cảm thậm chí mang tính “man rợ”. Vì vậy, Ban tổ chức cần thay đổi lại cách thức tiền hành, nếu không thì cần phải loại ra khỏi danh sách các Di sản văn hóa cấp quốc gia. Bản thân tôi vốn rất ủng hộ việc tiếp tục tổ chức lễ hội này, những cũng thấy rằng Ban tổ chức cần loại bỏ một số yế tố bạo lực phản cảm, các hiện tượng tiêu cực như tính ăn thua, nạn cờ bạc…để Lễ hội này vẫn giữ lại được các yếu tố thiêng liêng đối với người dân địa phương và tính hấp dẫn đối với du khách thập phương. Đúng như câu ca dao xưa đã nói:

Dù ai  đi đâu về đâu

Mồng chín tháng Tám chọi trâu thì về

Dù ai bận rộn trăm bề

Mồng Chín tháng Tám thì về chọi trâu.

Trân trong giới thiệu clip của Đài PTTH Hải Phòng về sự kiện hoãn Lễ hội chọi trâu  đồ Sơn năm 2021

H.K