Người sở hữu đàn trâu trắng lớn nhất Quảng Nam Ông Lê Văn Thanh, 57 tuổi ở thôn An Lâu 1, xã Tam Lãnh (Phú Ninh, Quảng Nam) sở hữu đàn trâu trắng bảy con, nhiều nhất tỉnh. Trong đó, một con trâu đực, ba con trâu cái và ba con nghé.
Ông Nguyễn Thế Vinh, Chủ tịch xã Tam Lãnh cho biết, ở địa phương có trên 500 trâu, số trâu trắng chưa thống kê cụ thể. “Có nhiều con màu đen đẻ nghé trắng, ngược lại có con trắng đẻ nghé đen”, ông Vinh nói.
Là chuyên gia có hàng chục năm nghiên cứu về trâu, PGS.TS. Nguyễn Tiến Vởn, nguyên giảng viên Khoa Chăn nuôi thú y – Trường Đại học Nông lâm (Đại học Huế), hiện tượng trâu trắng đơn thuần chỉ là một bệnh di truyền mà chúng ta vẫn biết đến là bạch tạng. Một số gene kiểm soát tạo sắc tố da (melanin) bị biến dị nên da không có sắc tố đen, trở thành trắng. Ở người, khoa học đã tìm thấy 7 gene liên quan đến bệnh này.
Bệnh bạch tạng không chỉ có ở người và trâu mà còn thấy ở nhiều loại động vật khác. Thế nhưng theo ông Vởn, bệnh bạch tạng ở trâu chưa có nghiên cứu được công bố nên chưa biết do biến dị những gene nào.
“Con trâu bạc mang bộ gene lặn kiểm soát sắc tố (đồng hợp lặn) nên không chỉ bố trắng, mẹ trắng đẻ ra con trắng mà ngay cả bố đen, mẹ đen cũng có thể đẻ ra con trắng nếu cả hai đều có mang gene lặn. Trong một nhóm trâu nuôi cùng một nơi có trâu bạc, sẽ dễ xuất hiện trâu bạc trong đàn con cháu. Khi đó giao phối cận huyết đóng vai trò quan trọng làm tăng khả năng tạo đồng hợp lặn, tức tạo ra trâu bạc”, ông Vỡn lý giải.
Nhắc đến quan niệm “trâu trắng mất mùa”, ông Vỡn cho rằng có lẽ là do cách gọi khác của trâu trắng: Trâu bạc. Theo cách lý giải của ông, trong tiếng Việt, chữ bạc có một nghĩa là chỉ sự phai màu từ đậm thành nhạt, từ đen thành trắng, một diễn biến theo hướng xấu. Vì thế, bạc với nghĩa tính từ phần lớn mang màu sắc tiêu cực: bạc bẽo, bạc tình, bạc ác…
“Về mặt sức khoẻ, khả năng cày kéo, cho thịt… của trâu bạc không thua gì trâu đen. Thậm chí, nhiều thương lái lợi dụng, vin vào những câu chuyện thêu dệt đó để ép giá những gia chủ có trâu bạc”, ông Vỡn “giải oan” cho trâu bạc và khẳng định một lần nữa những “đồn thổi” không có căn cứ.
Đắc Thành VnExpress
Pingback: Trâu Trắng 'bạch Tuyệt' ở Bản Đèo Mương - Cực Hiếm Và Cực Thông Minh » Di Sản Trâu Việt